Często zadawane pytania
W tej zakładce znajdziecie Państwo odpowiedzi na często zadawane przez pacjentów pytania, z którymi spotykam się podczas wizyt konsultacyjnych.
- Kiedy zgłosić się na pierwszą wizytę ortodontyczną z dzieckiem?
Zależy to od kilku czynników. Po pierwsze, jeśli coś Państwa niepokoi w wyglądzie ustawienia zębów lub kości szczęk u dziecka zawsze warto to sprawdzić podczas konsultacji lekarskiej nawet w celu rozwiania obaw niezależnie od wieku pacjenta. Drugi czynnik to stan psycho-emocjonalny dziecka. Nie można przeprowadzić badania ani tym bardziej leczenia u pacjenta, który się boi, nie chce otworzyć ust ani siąść na fotel stomatologiczny. Wcześniejsze przygotowanie psychologiczne do wizyty jest po stronie rodziców. Mając wieloletnie doświadczenie w pracy z dziećmi jestem w wielu przypadkach pomóc w zmianie nastawienia do leczenia ortodontycznego i kontaktu z lekarzem, ale niestety nie we wszystkich przypadkach. W mojej praktyce pierwszą „poważną” kontrolę zalecam po zakończeniu pierwszej fazy wymiany zębów (obecność wszystkich stałych siekaczy górnych i dolnych oraz pierwszych trzonowców stałych) czyli w wieku około 8-8,5 roku życia. Jest to czas, w którym można już zaobserwować proporcję między wielkością zębów stałych a wielkością kości (ewentualny brak miejsca) i jest to również optymalny wiek do ewentualnego rozpoczęcia aparatami zdejmowanymi. Przez kolejne dwa lata nie ma wymiany kolejnych zębów a kości szczęk rosną. Aparaty zdejmowane służą mówiąc ogólnie właśnie do sterowania wzrostem kości szczęk a dziecko w tym wieku jest już bardziej chętne do współpracy podczas leczenia i świadome jego znaczenia (motywacja). Każdy oczywiście pacjent jest inny i nie należy zbyt naciskać ponieważ przy negatywnym nastawieniu młodego pacjenta i tak nie będziemy w stanie uzyskać systematyczności noszenia aparatu przez dłuższy czas. Wszystkie aparatu zdejmowane mają wspólną wadę mianowicie wymagają współpracy pacjenta.
- Czy usuwać zęby mleczne i kiedy to robić?
Generalna zasada to jak najmniej ingerować w naturalny proces wymiany zębów. Obecność zębów mlecznych I ich korzeni stymuluje wzrost kości szczęk. Przedwczesna utrata zębów mlecznych spowoduje więc deficyt kości i mniejszą ilość miejsca dla zębów stałych oraz większy problem ortodontyczny w przyszłości. Ponadto resztkowe korzenie zębów mlecznych stanowią wewnątrz kości swoisty tor dla kierunku wyrzynania się zębów stałych, więc ich brak może spowodować nieprawidłowości w zakresie miejsca wyrzynania się ich stałych następców. Jest jednak sytuacja, kiedy należy wspomóc naturę i usunąć „mleczaka”. Ma to miejsce wtedy, gdy ząb mleczny jeszcze nie wypadł a w jego sąsiedztwie zaczyna się wyrzynać jego stały następca. Wtedy decyzja powinna być szybka ponieważ pozostawienie go przez dłuższy czas wpłynie na złe miejsce wyrznięcia zęba stałego. I na koniec chciałbym rozwiać jeden mit. Nigdy nie usuwamy zęba mlecznego, aby zrobić „więcej miejsca” wyrzynającemu się sąsiedniemu zębowi stałemu. Zmniejszy to jedynie w przyszłości wielkość kości szczęk.
- Jak długo nosi się aparaty zdejmowany i do kiedy je stosować?
Aparaty stałe służą głównie do sterowania wzrostem kości, będą miały więc największą efektywność w okresie największego wzrostu kości tzn. między 8 a 12 rokiem życia. Biorąc pod uwagę niską efektywność leczenia (w porównaniu z aparatami stałymi) wynikającą z tego, że nie są noszone całą dobę potrzebny jest relatywnie długi czas na uzyskanie oczekiwanych efektów. W związku najlepiej rozpoczynać leczenie nimi w wieku 8-9 lat. Z powyższych względów rozpoczynanie leczenia aparatami zdejmowanymi po 11 roku życia w zasadzie nie ma sensu, a na pewno nie można zagwarantować uzyskania zamierzonych celów. Działanie aparatów zdejmowanych kończy się wraz z ze spadkiem tempa wzrostu związanego ze skokiem wzrostowym (okresem pokwitania) czyli ok. 12 roku życia.
- Od jakiego wieku można zacząć leczenie aparatami stałymi?
W mojej procedurze leczenia przyjąłem trzy konieczne czynniki. Pierwszy to chęć i silna motywacja ze strony pacjenta. Po drugie obecność wszystkich zębów stałych i po trzecie pacjent po szczycie wzrostu w okresie skoku wzrostowego (pokwitania). Od drugiego I trzeciego warunku mogą być wyjątki. Są to indywidualne przypadki kiedy u młodszych pacjentów stosuje się częściowe aparaty stałe (na przykład D-Gainer). Ze względu na różne tempo rozwoju początek leczenia u dziewcząt przypada na ok. 12 rok życia, a u chłopców na 13 rok życia.
- Do jakiego wieku można stosować leczenie ortodontyczne?
Przebudowa naszych kości (również szczęk) trwa przez całe życie. Biorąc pod uwagę, że podczas leczenia ortodontycznego wykorzystujemy naturalną zdolność szczęk do przebudowy proces ten można zacząć w każdym wieku. Należy oczywiście wziąć pod uwagę różne tempo przebudowy związane z wiekiem i jego wpływ na czas leczenia i stabilizacji kości po leczeniu. Bardzo często w wieku późniejszym stosuje się leczenie ortodontyczne do leczenia zaburzeń pracy stawów skroniowo-żuchwowych I jako przygotowanie do leczenia protetycznego.
- Czy są przeciwwskazania do leczenia ortodontycznego?
Oczywiście, jak do każdego rodzaju leczenia istnieją tu również przeciwwskazania bezwzględne i względne. Do pierwszej grupy zaliczamy brak chęci i współpracy ze strony pacjenta. Ponadto zaliczamy do nich zły stan higieniczny jamy ustnej, aktywną chorobę przyzębia, chorobę nowotworową jamy ustnej oraz niektóre choroby układowe. Do przeciwwskazań względnych zalicza się na przykład palenie papierosów (zaburza przebudowę włókien w kości oraz wytwarza podciśnienie w jamie ustnej co może uniemożliwić uzyskanie założonych celów lub stabilnego efektu leczenia) a także przyjmowanie niektórych leków. Z tych względów należy koniecznie poinformować lekarza podczas konsultacji o istniejących chorobach układowych i przyjmowanych na stałe lekach.
- Na jakie rzeczy powinni rodzice zwrócić uwagę w aspekcie prawidłowego rozwoju narządu żucia u swoich dzieci?
Wiele czynników ma wpływ na prawidłowy rozwój organizmu. Sposób odżywiania i rodzaj pokarmu, odpowiedni czas odpoczynku i snu, codzienna aktywność fizyczna. Obecnie jest coraz więcej publikacji na temat zdrowego stylu życia I nie ma potrzeby tego powielać. Chciałbym jednak zwrócić uwagę na tzw. parafunkcje. Są nieprawidłowe czynności lub nawyki, które, jeśli nie zostaną skorygowane mogą doprowadzić do rozwoju wady zgryzu. Jest to więc profilaktyka powstawania zaburzeń, która uznawana jest obecnie za najlepszą formę leczenia. Parafunkcje są związane ze sposobem oddychania, przełykania, żucia, mowy oraz niepotrzebnymi nawykami. Podczas snu i w stanie relaksu organizmu oddychanie powinno odbywać się przez nos (przy zamkniętej jamie ustnej). Oddychanie przez usta może doprowadzić do zaburzenia wzrostu kości szczęk i ustawienia zębów. Podobnie należy zwrócić uwagę czy podczas przełykania język nie jest wciskany pomiędzy przednie zęby (przetrwałe połykanie niemowlęce), które na skutek zaburzenia równowagi mięśniowej doprowadza nie tylko do wady zgryzu, ale również zaburzeń postawy ciała (garbienie się). Trzeba zwrócić uwagę na prawidłowy rozwój mowy (ewentualna konsultacja logopedyczna). Wśród niepotrzebnych nawyków mogą być ssanie warg, języka, palców, wkładanie między zęby różnych przedmiotów (długopisy, ołówki), obgryzanie paznokci, żucie gumy. Wszystkie one wpływają na rozwój I mogą doprowadzić do jego zaburzenia I powstania wady.
- Czy leczenie ortodontyczne boli?
W trakcie leczenia ortodontycznego dochodzi do sterowanej przez lekarza przebudowy kości. Rozpoczęcie tego procesu może być związane z pewnymi dolegliwościami u około 20% pacjentów. Oznacza to, że po założeniu aparatów przez 2-4 dni mogą występować dolegliwości, które wkrótce znikają i zazwyczaj już nie pojawiają się podczas dalszego leczenia. Po niektórych wizytach (np. związanych z wymianą łuków) może być krótkotrwałe uczucie ściskania, które przez większość pacjentów nie wiąże się z bólem. Mogą się również zdarzyć przejściowe dolegliwości bólowe w okolicach stawów skroniowo żuchwowych szczególnie u osób, które przed leczeniem miały zaburzenie w tym zakresie. Stosowane przeze mnie aparaty małych sił, pasywne, samoligaturujące (system DAMON) zapewniają najmniejszy poziom ewentualnych dolegliwości w porównaniu z innymi typami aparatów.
- Jakie rodzaje aparatów stałych są stosowane podczas leczenia i czy ma to wpływ na cenę?
W użyciu jest wiele typów aparatów. W leczeniu moich pacjentów stosuję aparaty Damon ze względu na to, że zapewniają najlepszy sposób oddziaływania na kości szczęk. Pozwalają na największy zakres zmian a jednocześnie działają bardzo małymi siłami co zapewnia zębom największy poziom bezpieczeństwa (najmniejsze skutki uboczne) a pacjentom daje najmniejszy poziom dyskomfortu podczas leczenia. Brak ligatur i mały rozmiar zamków znacznie ułatwiają dbanie o higieną jamy ustnej. Zastosowany w ich produkcji najwyższy poziom technologiczny wpływa na wyższą cenę aparatów, ale zastosowanie formy kontraktu leczniczego i wyliczanie ceny za całość leczenia oraz jej rozłożenie na części powoduje, że pacjenci nie płacą więcej niż w przypadku stosowania aparatów innych typów. Więcej informacji w zakładce „Inwestycja w piękny uśmiech”.
Więcej informacji znajduje się w innych zakładkach na naszej stronie. Zachęcam do zapoznania się z nimi. Jeśli jednak nie znaleźliście Państwo potrzebnych odpowiedzi na swoje pytania bardzo proszę o kontakt telefoniczny lub sms-owy. Będę bardzo wdzięczny, ponieważ umożliwi mi to rozbudowę tej zakładki, a w mojej opinii świadomy i zmotywowany pacjent to połowa sukcesu w leczeniu.